Hitteplan voor aannemers en onderaannemers – Werken in open lucht

Toepassingsgebied

Dit hitteplan is bedoeld voor aannemers en onderaannemers die werken in open lucht, zoals:

• Metselaars
• Dakwerkers (hellende en platte daken)
• Ruwbouwarbeiders
• Sloopwerkers
• Stellingenbouwers

Het plan bevat concrete maatregelen die bijdragen aan de veiligheid, gezondheid en het comfort van werknemers tijdens periodes van hitte of aanhoudende zonnestraling.

 

---

Doelstellingen

• Hittestress bij werknemers voorkomen
• Werkorganisatie afstemmen op warme weersomstandigheden
• Medische risico’s zoals uitdroging, zonnesteek of hitteslag vermijden
• Duidelijke rollen en verantwoordelijkheden toewijzen

 

---

Risicoanalyse: werksituatie in kaart brengen

Voor de aanvang van een warme werkperiode:

• Analyseer blootstelling aan directe zon
• Evalueer fysieke belasting per taak (metselen, sjouwen, tillen, dakisolatie plaatsen…)
• Bekijk werkkledij en PBM’s (warmte-accumulatie!)
• Check beschikbaarheid van schaduwplekken of mobiele keet
• Houd rekening met medewerkers met een verhoogd risico (oudere werknemers, medicatiegebruik, beperkte acclimatisatie)

 

---

Maatregelen vóór en tijdens warme dagen

A. Werkorganisatie aanpassen

Maatregel	Toelichting
🕐 Vroeger starten	Begin de werkdag om 6u of 7u tijdens hitteperiodes
⏸️ Extra pauzes voorzien	Om de 1 à 1,5 uur 10 minuten pauze in de schaduw of gekoelde ruimte
📆 Zware taken spreiden	Geen fysiek zware taken tijdens piekuren (12u–16u)
🚫 Niet-noodzakelijk werk uitstellen	Plan minder dringende taken na de hitteperiode

 

B. Hydratatie & rust

• Minimum 3 liter water per persoon per dag beschikbaar
• Water koel houden (thermobox, koelelementen)
• Vermijd alcohol en cafeïne vóór en tijdens werk
• Voorzie schaduwzeilen, paraplu’s of mobiele tenten

 

C. Kleding en bescherming

• Lichte, ademende kleding (bij voorkeur UV-werend)
• Pet of helm met zonneklep of nekscherm
• Zonnebril met UV-filter
• Zonnecrème (min. SPF 30) aanwezig op de werf

 

---

Opleiding en sensibilisering

Voor start van de zomer:

• Toolboxmeeting over herkenning van hittestress:
  • Symptomen: hoofdpijn, duizeligheid, zweten, verwardheid, vermoeidheid
  • Acties: rust, hydrateren, werk staken, hulp inroepen
• Instructiekaarten ophangen in de werfkeet of op infoborden
• Verantwoordelijken per team aanstellen voor opvolging

 

---

Actie bij hittegerelateerde klachten

Klacht	Actie
Lichte klachten (hoofdpijn, vermoeidheid)	Werk onderbreken, koele plek opzoeken, drinken
Ernstige klachten (bewustzijnsverlies, snelle hartslag, oververhitting)	Onmiddellijk EHBO, 112 bellen en werk stilleggen
Registratie	Meld incident aan preventieadviseur of werkgever + evaluatie hitteplan

 

---

Taken en verantwoordelijkheden

Rol	Verantwoordelijkheden
Werkgever/Aannemer	Risicoanalyse, maatregelen voorzien, communicatie
Onderaannemer	Toepassen maatregelen, rapporteren problemen
Preventieadviseur	Advies en opvolging ter plaatse
Werfleider	Dagelijkse controle op naleving, ingrijpen bij risico’s
Werknemer	Persoonlijke maatregelen toepassen, problemen melden

 

---

Waarschuwingssysteem & actieniveaus

Temperatuur (WBGT of weerdienst)	Actieniveau	Maatregelen
> 26°C	Waakzaam	Extra pauzes, extra water
> 28°C	Actief	Werkplanning aanpassen
> 30°C	Kritiek	Enkel dringende taken, toezicht
> 32°C	Stopzetting	Werk tijdelijk stilleggen

Let op: Deze grenzen zijn indicatief en kunnen aangepast worden op basis van arbeidstype of advies van de externe dienst.

 

---

Bijlage: Checklists

Checklist voor werfleiders (dagelijkse controle):

• Water voorzien en koud gehouden?
• Schaduwplek of rustzone beschikbaar?
• Zware taken gespreid?
• Zonnecrème aanwezig?
• Signalen van hittestress zichtbaar?

Checklist voor teams:

• Heb je voldoende gedronken?
• Voel je je duizelig of moe?
• Is je kleding comfortabel?
• Weet je bij wie je terechtkan bij klachten?

 

---

Tot slot

Een goed voorbereid hitteplan maakt een wereld van verschil. Als aannemer of onderaannemer draag je de verantwoordelijkheid voor gezonde, veilige én productieve arbeidsomstandigheden. Dit plan vormt een concrete leidraad die jaarlijks geëvalueerd en bijgestuurd moet worden.

Heb je nog vragen over risico’s en de bijhorende preventiemaatregelen op werven, aarzel zeker niet contact op te nemen!